Umieściłem w tym blogu kilka wpisów inspirowanych twórczością Jonathana Swifta. Zajrzałem do wikipedii, aby dowiedzieć się więcej o tym autorze , a tam, już na wstępie, taka informacja:
Jonathan Swift junior urodził się w listopadzie 1667 roku w Dublinie. Ojciec zmarł 7 miesięcy przed urodzinami jedynego syna. Przyczyną śmierci był syfilis, którym się zaraził od brudnej pościeli.
Jonathan Swift junior urodził się w listopadzie 1667 roku w Dublinie. Ojciec zmarł 7 miesięcy przed urodzinami jedynego syna. Przyczyną śmierci był syfilis, którym się zaraził od brudnej pościeli.
Syfilis od brudnej pościeli.
Zastanowiło mnie, że 150 lat później, w XIX-wiecznej Francji, choroba ta dotknęła wielu artystów – Gustave Flaubert, Charles Baudelaire, Guy de Maupassant, Eduoard Manet, Henri de Toulouse Lautrec, Paul Gaugin.
Jakaś zmowa w pralniach?
Jakaś zmowa w pralniach?
Przeczytana nie tak dawno obszerna biografia Siergieja Diagilewa skierowała mnie jednak na inny trop.
Gdy Siergiej ukończył 17 lat, jego ojciec – Paweł – miał do wykonania poważny ojcowski obowiązek – zapoznać młodzieńca z tajemnicami seksu.
Paweł Pawłowicz Diagilew ze zdumieniem stwierdził, że od czasu jego młodości nastąpiła istotna zmiana – w Rosji zniesiono feudalizm (1863 rok).
Co to ma do rzeczy?
Wiele, zamiast jak to kiedyś bywało, upatrzyć dla syna jakąś zdrową dziewczynę i kazać jej ojcu lub mężowi, aby ją przysłał do dworu na specjalne usługi, ojciec musiał teraz zaprowadzić syna do burdelu.
Tak też zrobił ojciec Siergieja.
Rezultaty były opłakane. Po pierwsze Siergiej nabrał obrzydzenia do seksu z kobietami, po drugie zaraził się syfilisem.
Sprawdziłem daty – w Anglii feudalizm zlikwidowano w połowie XVII wieku, we Francji – w wyniku Rewolucji Francuskiej.
Jonathan Swift senior, Flaubert i inni dobrze wpisują się w ten scenariusz.
Gdy Siergiej ukończył 17 lat, jego ojciec – Paweł – miał do wykonania poważny ojcowski obowiązek – zapoznać młodzieńca z tajemnicami seksu.
Paweł Pawłowicz Diagilew ze zdumieniem stwierdził, że od czasu jego młodości nastąpiła istotna zmiana – w Rosji zniesiono feudalizm (1863 rok).
Co to ma do rzeczy?
Wiele, zamiast jak to kiedyś bywało, upatrzyć dla syna jakąś zdrową dziewczynę i kazać jej ojcu lub mężowi, aby ją przysłał do dworu na specjalne usługi, ojciec musiał teraz zaprowadzić syna do burdelu.
Tak też zrobił ojciec Siergieja.
Rezultaty były opłakane. Po pierwsze Siergiej nabrał obrzydzenia do seksu z kobietami, po drugie zaraził się syfilisem.
Sprawdziłem daty – w Anglii feudalizm zlikwidowano w połowie XVII wieku, we Francji – w wyniku Rewolucji Francuskiej.
Jonathan Swift senior, Flaubert i inni dobrze wpisują się w ten scenariusz.
A Polska? Czy jakiś sławny Polak miał syfilis?
Jakoś nie mogłem żadnego znaleźć.
Zacznijmy więc od podstaw czyli od feudalizmu.
Zabór rosyjski. Rząd carski zlikwidował feudalizm w Królestwie Polskim w 1864 roku. Była to jednak represja za Powstanie Styczniowe i nie wiem jak wyglądało wdrożenie.
Zabór austriacki. Następca Marii Teresy, cesarz Józef II, był człowiekiem Oświecenia, reformatorem. Jedną z jego reform było zniesienie feudalizmu w cesarstwie austrackim (koniec XVIII wieku. Było jednak kilka wyjątków – między nimi Galicja, gdzie opór był tak wielki, że sprawę odłożono na później.
Jakoś nie mogłem żadnego znaleźć.
Zacznijmy więc od podstaw czyli od feudalizmu.
Zabór rosyjski. Rząd carski zlikwidował feudalizm w Królestwie Polskim w 1864 roku. Była to jednak represja za Powstanie Styczniowe i nie wiem jak wyglądało wdrożenie.
Zabór austriacki. Następca Marii Teresy, cesarz Józef II, był człowiekiem Oświecenia, reformatorem. Jedną z jego reform było zniesienie feudalizmu w cesarstwie austrackim (koniec XVIII wieku. Było jednak kilka wyjątków – między nimi Galicja, gdzie opór był tak wielki, że sprawę odłożono na później.
Okazuje się, że na długo później gdyż wreszcie znalazłem - Stanisław Wyspiański.
Czy jego małżeństwo z chłopką a potem fascynacja weselem poety i chłopki nie były odbiciem tęsknoty za dawnymi czasami i obyczajami?
Czy jego małżeństwo z chłopką a potem fascynacja weselem poety i chłopki nie były odbiciem tęsknoty za dawnymi czasami i obyczajami?
Sprawdziłam w Wiki, bo aż nie chciało mi się wierzyć, żeby serwowano użytkownikom takie głupoty o pościeli.
ReplyDeleteW polskiej jest tylko informacja o śmierci ojca przed urodzeniem Jonathana, a w anglojęzycznej znalazłam prawie to, co cytujesz. Prawie, bo (w tłumaczeniu):
"... którym, jak mówił, zaraził się w brudnej pościeli, kiedy był poza miastem".
To "jak mówił", wyklucza traktowanie przez Wiki czytelnika jak idiotę, który każdą bzdurę przełknie.
Przepraszam, że w moich wpisach nieco naginam narrację dla osiągnięcia paradoksalnych konkluzji. Nie wynika to z lekceważenia czytelników, wprost przeciwnie - z nadziei, że będą mi towarzyszyć w żartobliwej wędrówce między historią a literaturą.
DeleteStwierdzenie "od brudnej pościeli" jest tu genialne:-) Delikwent trywializuje moralną odpowiedzialność, sprowadzając ją do... braku higieny.
ReplyDeleteBardzo trafne spostrzeżenia. Można jeszcze dodać, że następny ustrój - kapitalizm - skomercjonalizował seks. Wcześniej ten, który miał władzę, miał również seks. W kapitaliźmie ten, który miał pieniądze, miał i władzę (i również seks:-). Wraz z bezpłatnymi dodatkami jak... syfilis:-)
Podejrzewam,że tęsknota za starymi, dobrymi czasami towarzyszy nam do dzisiaj. Ileż to razy nasłuchaliśmy się o tym u "cioci na imieninach". I na przekór wszystkiemu, łapiemy się na tym, że sami serwujemy to dzisiaj młodemu pokoleniu. "Nie pamięta wół... :-)