Liturgiczna gimnastyka

 Kilka dni temu byliśmy na nabożeństwie  w Uniting Church.

Uniting Church to australijski pomysł. Powstał z połączenia trzech kościołów - Metodyści, Prebiterianie, Kongregacjoniści (???).
Motywacja była prosta - ilość wiernych malała a budynki kościelne kosztowały. Po połączeniu można było sprzedać ponad połowę budynków i Uniting Church trzyma się dobrze.

Nabożeństwo rozpoczęło się od powitania wiernych i wzmianki, że istotą wiary chrześcijańskiej są Ojciec, Syn i Duch Święty.
Jako jedyni w kościele wykonaliśmy z żoną znak krzyża. Powtórzyliśmy to na zakończenie nabożeństwa.

Po zakończeniu podszedłem do celebranta i spytałem czy znana jest mu ta katolicka, ale również chyba anglikańska, a na pewno prawosławna, tradycja.
Znana, znana, ale temat niezbyt go interesował.

Przypomniało mi się wydarzenie tej samej kategorii. Sporo lat temu byłem na mszy w kościele anglikańskim i tam, po wejściu do kościoła przykląkłem, powtórzyłem to podczas ofiarowania chleba i wina, oraz jeszcze raz, przed wyjściem.
W kościelnym hallu czekało już na mnie kilka życzliwych pań:
- Jak się cieszymy, że katolik nas odwiedził!
- Prosimy, prosimy, tu jest herbata a tu kanapki, a może coś słodkiego.

- Bardzo mi miło, skąd panie wiedziały?
- You genuflected!

A cóż za pokraczne słowo?

Oznacza przyklęknięcie na jedno kolano, uklęknięcie na dwa kolana to już swojskie kneeling.

Oba te wydarzenia były inspiracją tego wpisu.

Po pierwsze - wykonanie znaku krzyża to również demonstracja. 
Przypomniała mi się wizyta w Moskwie w 1980 roku. 
Mieszkałem w hotelu Kosmos. Z jednej strony był pomnik zdobywców kosmosu, z drugiej - malutka, przygarbiona cerkiew.
Z cerkwi wyszło właśnie młode małżeństwo z córką.
Przez odejściem, zwrócili się w stronę cerkwi i zamaszyście, tak prawosławnie, przeżegnali. Córka zrobiła jakiś drobny znak krzyża. Zrugali ją i dopilnowali, aby zrobiła to tradycyjnie, z rozmachem.
Wyznam, że ta scena, w tej scenerii, zrobiła na mnie mocne wrażenie.
Przypomnała mi dzieciństwo kiedy matka pilnowała żebym się wyraźnie przeżegnał ilekroć przechodziliśmy koło kościoła. To była publiczna demonstracja naszej przynależności.

Po drugie - tytułowa gimnastyka.
Zastanowiłem się nad fizyczny aspektem liturgii.
Podczas katolickiej mszy wierni 5 razy wstają (i siadają) oraz 2 razy klękają (niektórzy przyklękają), plus przyklęknięcie przy wejściu i wyjściu z kościoła, 2 razy wykonują znak krzyża.
Osobiście wyznam, że to klęknięcie jest miłą ulgą dla mojego kręgosłupa. 
To wszystko w ciągu niecałej godziny.

Przypominają mi się nieśmiałe próby wprowadzenia ćwiczeń fizycznych podczas pracy biurowej. Radzono nam porozciągać zesztywniałe mięśnie co godzinę, przez 5 minut.

A katolicy robią to już kilkanaście wieków.

Pomyslałem oczywiście również o muzułmanach, którzy wykonują nieco bardziej skomplikowane ćwiczenia.

Nie wiem jaka jest pozycja ćwiczeń fizycznych w buddyźmie, ale chyba istotna.

Widzę w tym mądrość - uznanie fizycznej, cielesnej strony ludzkiej egzystencji.

P.S. Sprawdzając w Wikipedii temat przyklękania znalazłem bardzo mi miłe skojarzenie ze wspomnianym w poprzednim wpisie podpaleniem świątyni Artemizy w Efezie.
???
Otóż zwyczaj przyklękania wprowadził oficjalnie Aleksander Macedoński.
Podpatrzył go u Persów. To dowód jego mądrości - ucz się od swoich wrogów.
Przyklękanie zastąpiło praktykowany poprzednio sposób oddawania czci przez padanie na twarz.
Jaki tu związek z podpaleniem świątyni???
Poród Aleksadra zbiegł się z podpaleniem, wtajemniczeni twierdzili, że Artemiza była tak zaaferowana tym porodem, że nie zatroszczyła się o swoją świątynię.
Aleksander honorowo zaoferował odbudowanie świątyni lecz Efezjanie, równie honorowo, nie przyjęli tej oferty mówiąc, że nie przystoi, żeby bóg budował świątynię Bogini. Odbudowali ją z własnych funduszy po śmierci Aleksandra.
Łza się w oku kręci na wspomnienie tych boskich obyczajów.